Wszystkie Artykuły Publicystyka Kurioza Zdjęcia i filmy W trasie

Powód, dla którego PiS może wygrać wybory

25 marca 2011, | Kategorie: Publicystyka | 5 komentarzy

1 maja Niemcy otwierają swój rynek pracy, m.in. dla Polaków. Za Odrą będzie można pracować tak, jak na Wyspach. Jarosławowi Kaczyńskiemu może przez to, kolokwialnie mówiąc, podskoczyć. I to nawet tak, by – jeśli Platformie nadal będzie, równie kolokwialnie mówiąc, opadać – wygrać październikowe wybory.
Co ma piernik do wiatraka? Rynek pracy w Niemczech do Kaczyńskiego? Po kolei.

"Zatrzymać polską inwazję!" Plakat niemieckiej NPD. Podobne wisiały w wielu przygranicznych miastach Niemiec

1. Czy Niemcy boją się polskiego najazdu? Jak zareagują na otwarcie dla Polaków rynku pracy?

– Zależy o jakiej branży mowa – mówi Artur Adamuszek, urodzony w Niemczech berlińczyk polskiego pochodzenia, lekarz w szpitalu na berlińskim Marzahn. – Jeśli chodzi o moją, to w Berlinie rynek jest nasycony, ale na niemieckiej prowincji lekarzy brakuje. W małych miastach szpitale na pewno ucieszą się z napływu polskich specjalistów, choć już nie jestem pewien, czy pielęgniarki będą równie zadowolone z konkurencji. Ale jeśli chodzi o takie zawody, jak na przykład fachowcy budowlani, to raczej na pewno rozlegnie się krzyk, że „die Polacken” zabierają pracę.

Niekoniecznie. Iwona Makowiecka, menadżer wrocławskiego biura Polsko-Niemieckiej Izby Przemysłowo-Handlowej twierdzi, że akurat branża budowlana niespecjalnie garnie się do pracy w Niemczech. Polskie firmy budowlane już od jakiegoś czasu mogą funkcjonować w Niemczech, i trudno mówić o tym, by pchały się tam drzwiami i oknami.
Trudno w ogóle spodziewać się eksodusu Polaków do Niemiec porównywalnego do tego, jaki miał miejsce po otwarciu rynków pracy w Wielkiej Brytanii i Irlandii.
Specjaliści (jak na przykład informatycy) mogą wyjeżdżać do Niemiec już od dawna i niespecjalnie się garną. Wolą kraje, w których więcej zarobią, np. USA.

Wielu z tych, którzy mieli wyjechać, już zresztą wyjechało – na Wyspy. Pozostaje także kwestia języka: niemiecki jest wśród Polaków o wiele mniej popularny, niż angielski, a niemieccy pracodawcy mają tendencję do bycia w kwestii językowej zasadniczymi: nie znasz? Nie pracujesz.
Przede wszystkim – wielu Polaków już pracuje w Niemczech, często na czarno. Po 1 maja po prostu będą chcieli zapewne zalegalizować swój pobyt.

2. Eksodusu nie ma więc co się spodziewać. Czy Niemcy w ogóle zauważą jakikolwiek większy napływ Polaków?

Mogą. Największe bezrobocie panuje wśród absolwentów uczelni i szkół, niekoniecznie wyższych, a także wśród ludzi w okolicach pięćdziesiątki. Młodzi Polacy, szczególnie ci z zachodniej części kraju, mogą po prostu próbować zaczynać życie zawodowe po zachodniej stronie granicy.
Również rozczarowani brakiem perspektyw pięćdziesięciolatkowie mogą skusić się otwarciem rynku pracy jednego z najbogatszych krajów Unii, i to w dodatku takiego, do którego nie trzeba latać samolotem.
Być może skończy się to tak, jak często kończyło się w Wielkiej Brytanii: odbiciem od szklanego muru nieznajomości języka, realiów i braku kwalifikacji, a w efekcie powiększeniem szeregu siedzących na murku pod wejściem do S-Bahnu czy U-Bahnu i picia najtańszego niemieckiego piwa za niecałe „ojro”.
Wschodnie, wyludnione landy, z których wielu Niemców za pracą i lepszą płacą wyjechała na Zachód, widzą wręcz nadzieję w napływie wschodniej siły roboczej. Być może niektórzy Polacy się skuszą: raczej nie będzie to wielu, bo różnica płac pomiędzy wschodnią częścią Niemiec a większymi polskimi ośrodkami, jak przypomina pani Makowiecka, jest niewielka, a koszty utrzymania w Niemczech – wyższe, ale jeśli na niemieckim wschodzie stworzone zostaną konkretne miejsca pracy z myślą o Polakach – zapewne znajdą się zainteresowani.
Poza tym – pracownicy sezonowi mogą pracować w Niemczech już od 1 stycznia, ale „prime time” dla pracowników sezonowych raczej nie zaczyna się zimą.

3. No dobrze. Otwarcie rynku dla Polaków może zostać w Niemczech zauważone. Co z tego?

To, że wtedy na placu boju może pojawić się nasz stary, dobry przyjaciel: niemiecki stereotyp wobec Polaków.

Sprzęgnięty z pohukiwaniem „obrońców niemieckich miejsc pracy”, znanym w świecie wyrafinowaniem niemieckiej prasy brukowej i przeczuleniem Polaków na własnym punkcie – może stanowić mieszankę wybuchową, która rozbuja trochę platformę, na której budowane są polsko-niemieckie relacje.
A nie ma co ukrywać: w niemieckim stereotypie Polacy reprezentują dziki, prymitywny wschód. Ten stereotyp się zmienia, ale nie za szybko. Tochę wolniej od polskiego rozwoju gospodarczego.
– Jakieś dziesięć lat temu Niemcy byli przekonani, że Polacy zajmują się głównie kradzieżami niemieckich samochodów – mówi Artur Adamuszek. – Teraz, co prawda, nadal tak mówią, ale już głównie w żartach.
Stereotyp pozostał, ale mało kto bierze go serio. To coś podobnego to stereotypu wiecznie urżniętego Irlandczyka, czy tchórzliwego Czecha. W niemieckiej prasie mówi się o sukcesach gospodarczych Polski, i do przeciętnego Karl-Heinza to dociera, ale brzmi to mniej więcej tak, jak dla Polaka brzmią doniesienia o poprawiającym się poziomie życia w Rosji. Przeciętny Polak „wie” swoje: w Rosji jest bieda i bajzel, i choć może już nie jest tak tragiczny jak dawniej, to jednak bieda i bajzel to bieda i bajzel. A ludzie przychodzący do nas z tej biedy i tego bajzlu to najczęściej alkoholicy, barbarzyńcy z nadreprezentacją elementu kryminalnego. I to samo swoje Niemiec „wie” o Polsce. Kropka.
Poza tym Niemcy bać się mogą „psucia” niemieckiego rynku pracy przez przybyszy z dawnych demoludów (bo rynek pracy otwiera się nie tylko na Polaków, ale to my – jako najliczniejsi – weźmiemy na siebie „funkcję reprezentacyjną” zarobkowej emigracji, tak samo, jak „polski hydraulik” reprezentował we Francji całą mgliście przez Francuzów sobie wyobrażaną postkomunistyczną Europę wschodnią).
Niemcy mogą się obawiać, że ich rodzime firmy chętniej będą zatrudniały tańszych Polaków, niż Niemców.
Że przez pracowników ze wschodu obniżą się niemieckie stawki płacowe. Tym bardziej, że w Niemczech nie ma ustalonej płacy minimalnej.
Polacy być może byliby najgoręcej witani na wschodzie Niemiec, ale wyłącznie przez pracodawców. Bo na wschodzie, jak to zazwyczaj na terenach przygranicznych, negatywne stereotypy względem sąsiada są najsilniejsze. I na wschodzie, jak to na terenach w skali kraju niebogatych, spore poparcie ma skrajna prawica, która głosi jawnie antyimigranckie hasła i już od paru lat wiesza na słupach antyimigranckie napisy. Po 1 maja jej aktywność wzrośnie raczej na pewno. Ruszą do boju choćby po to, by o sobie przypomnieć i uzasadnić swoje istnienie.

Część niemieckiej prasy będzie zapewne zadowolona z otwarcia rynków pracy: wschodni Europejczycy, o ile w ogóle napłyną w większych ilościach, raczej będą zajmować się pracami, których Niemcy nie chcą już wykonywać. Będą wypracowywać emerytury w starzejącym się społeczeństwie. Poza tym – w obliczu rozpętanej przez Sarrazina „wojny kulturowej” na gruzach multikulti – będą postrzegani jako lepsza alternatywa dla imigrantów z krajów muzułmańskich. Polak widziany jest w Niemczech jako rozmodlony, bigoteryjny katolik, ale sąsiad zza miedzy to zawsze to co innego, niż „obcy kulturowo” muzułmanin zza „linii Huntingtona”.
Można jednak założyć, że część niemieckiej prasy, szczególnie brukowej, zamieści alarmujące artykuły mówiące o wschodnioeuropejskim Drang nach Westen. Sianie paniki jako strategia marketingowa jest, jak wiadomo, zawsze skuteczna. Podobnie, jak po schengeńskim otwarciu granic, pojawią się artykuły o wzroście przestępczości, być może powtórzą się incydenty podobne do tych, jakie miały miejsce po rozszerzeniu strefy Schengen: uciążliwe kontrole policyjne, mandaty na podstawie bzdurnych uchybień.
Polski stereotyp zostanie – być może – wyciągnięty z szafy i ustawiony na środku pokoju. A wszyscy pamiętamy, jakie święte oburzenie zapanowało w Rzeczpospolitej, czułej na swoim punkcie jak dziewiętnastowieczne dziewczę, gdy wypuszczono pamiętną reklamę MediaMarktu, w której Polacy po mistrzowsku obrabiali niemieckich ochroniarzy. Wszyscy pamiętamy na tyrady Haralda Schmidta czy kabarety, które pokazują Polaków, jako ochlaptusów, oberwańców i zacofanych gburów wiecznie brodzących w błocku razem ze swoimi świniami i krowami.

4. Nastroje nieprzychylne Polakom mogą się stać bardziej w Niemczech widoczne. Co dalej?

W tym momencie na placu boju pojawi się PiS i Jarosław Kaczyński.
Po pierwsze – pojawią się oskarżenia, że to przez działania rządu Tuska Polacy zmuszani się do emigracji i znoszenia upokorzeń ze strony „historycznego wroga Polski”.
Po drugie – PiS nie jest partią skłonną zrozumieć naturę polsko-niemieckich relacji. Nie ma natomiast nic przeciwko graniu niemiecką antypatią dla Polaków.
Podczas ostatniej kampanii wyborczej Kaczyński mówił, że „Niemcy nie lubią Polaków”.
Powiedział prawdę: Niemcy nas nie lubią. Pokazują to sondaże. Niemców, którzy deklarują sympatię dla Polaków jest procentowo mniej więcej tylu, co Polaków chcących głosować na PJN. Jeśli już jednak to wiemy, kwestia polega jednak na tym, co zrobimy z tą wiedzą.
Niemiecka „ludowa” antypatia do Polaków to taki sam mechanizm, jaki występuje w każdym innym kraju i w każdym społeczeństwie: mniej szanuje się tych, których uważa się za „zapóźnionych” czy „biedniejszych”. Przyjrzyjmy się polskiemu stereotypowi Ukraińca czy Rosjanina – zobaczymy to samo.
Najprawdopodobniej negatywny stereotyp Polaka w Niemczech będzie się rozmiękczał wraz ze wzrostem poziomu życia w Polsce. Odruchy mentalności narodowej bywają naprawdę prostackie. Co jeszcze może zmienić stereotyp? Na przykład masowy i romantyczny ruch społeczny. Pamiętacie Państwo pomarańczową rewolucję na Ukrainie? Ukraińcy w skali sympatii podskoczyli u Polaków wysoko. Ale szybko przyszło, szybko poszło. Po „pomajdanowej” sympatii nie ma prawie śladu, wróciło status quo ante. Taka nagła zmiana stereotypu nie jest niczym trwałym.
Do zmiany stereotypu przyczynić się może – na przykład – soft power atrakcyjnej kultury. Nie nachalna i nudna ofensywa patriotycznej cepelii albo popowej podróbki światowych trendów, tylko taka kultura, która naprawdę może stać się modna i intrygująca. Paradoksalnie, do poprawy polskiego wizerunku w Berlinie całkiem sprawnie przyczynia się instytucja, którą prezes Kaczyński, gdyby tylko wiedział o jej istnieniu, nazwałby zapewne „niebywale zepsutą”, czy „niegodną”: „Klub polskiego nieudacznika”. To modny lokal, który po pierwsze z ironią i dystansem podchodzi do polskiego stereotypu w Niemczech – i to się podoba. A po drugie – klub promuje polską alternatywną kulturę, taką, która ma szansę naprawdę zainteresować Niemców. Bo nie jest manifestacją polskiego kulturowego mainstreamu, który przez to, że stara się być strawny, przestaje być oryginalny.
W każdym razie – jeśli chcemy zmiany niemieckiego stereotypu, dąsanie się na Niemców i powarkiwanie na nich – choć może być zrozumiałym odruchem – nie jest dobrym pomysłem. A Kaczyński w ten właśnie sposób chciał uczyć naszych niemieckich sąsiadów szacunku dla RP.
Dąsanie się pogłębia stereotyp. Przypomnijmy sobie, kiedy Polacy mieli u Niemców najniższe notowania: tak, za rządów PiS-u.
Za rządów PiS-u bowiem Polska pełniła rolę – nie tylko w Niemczech, ale w całej Europie – rolę „państwa-dziwaka”, narodowego i bigoteryjnego, śmiesznego w swoim zacietrzewieniu bufona, któremu wbija się szpile choćby po to, by mieć kupę zabawy z jego wrzaskliwych reakcji.
Media prześcigały się w donoszeniu o dziwnych historiach, które dzieją się w państwie polskim: to o„sprawie gejowskich teletubisiów” , to o groteskowych działaniach agenta Tomka, to o upartym poszukiwaniu układu i – ogólnie – wrogów polskości i wartości, o hołubieniu retoryki mającej niewiele wspólnego ze zdrowym rozsądkiem, jak retoryka rozgłośni Tadeusza Rydzyka, o koalicji z populistami i nacjonalistami, o populizmie i nacjonalizmie w łonie samej partii, o groteskowej „rewolucji moralnej” będącej w istocie polowaniem na czarownice, o pozbawianiu przez Kaczyńskich „moralnych praw” tych, którym akurat to było wygodne. Generalnie – jeśli zerknąć, co w tamtych czasach wypisywała o Polsce europejska prasa – obraz nie rysuje się zbyt ciekawie. I, doprawdy, trudno zgodzić się z argumentem, że „im o nas gorzej piszą, tym dla nas lepiej”, bo musielibyśmy przyjąć założenie, że wszyscy w Europie chcą się w podły sposób napaść kosztem asertywnej Polski (kosztem innych asertywnych krajów jakoś mniej), a po drugie, że wszystkie europejskie gazety działają na polityczne zlecenie, a nie kierują się w swoich ocenach zdrowym rozsądkiem.
PiS krytykowały prawie wszystkie najbardziej opiniotwórcze media e Europie. Wystarczy poczytać, co w epoce rządów PiS pisała o Polsce europejska prasa, choćby tu, tu, tu, tu, tu, tu, czy tu.
O tyle się to wszystko wydaje zabawniejsze, że to Jarosław Kaczyński wspominał coś ostatnio o „marce Polski”.
Tak więc nie, Jarosław Kaczyński i PiS nie przyczynią się do zmiany polskiego stereotypu. Raczej do katastrofalnego utrwalenia tego stereotypu.
Jeżeli ktokolwiek myśli, że dąsem i fochem nauczy Niemców szacunku do Polski, to się grubo myli. Jeśli myśli, że odpowiedzenie niechęcią na niechęć jest dobrym sposobem na rozwijanie stosunków międzynarodowych i że do czegoś to doprowadzi – to niech wie, że wpadł na najgorszy pomysł, jaki można sobie wyobrazić.
Cóż – do mentalności narodowej należy podejść jak do zwierzęcia, niż do myślącego człowieka: oddziaływać bardziej na instynkty, niż na rozum. Trzeba zrozumieć mechanizmy powstawania stereotypu, bo nie jest on czymś, co można zmienić siłą, wrzaskiem czy tupaniem nogami.
PiS natomiast, zamiast zadać sobie proste i banalne pytanie „dlaczego tak się dzieje”, a za nim – konsekwentnie – drugie: „co z tym można zrobić”, wybiera trzecią drogę, nie prowadzącą do nikąd: dąs.
Oczywiście, że fakt, iż to właśnie Polska musi „wyrabiać” sobie pozytywny stereotyp u sąsiadów jest „niesprawiedliwe”, a na pewno niemiłe.
Ale witamy w świecie rzeczywistym, gdzie nakazywanie komukolwiek by kogoś lubił i szanował może przynieść tylko i wyłącznie skutek odwrotny.
Opinia Niemców to nie pojedynczy człowiek, na którego można wpłynąć siłą argumentacji. Czy na którym, co Kaczyński zdecydowanie preferuje, można cokolwiek wymusić.
Kaczyński jednak, jeśli tylko będzie mógł, zagra na tym negatywnym stereotypie Polaka w Niemczech. Tylko po to, by nadszarpnąć pozycję Tuska i PO.
I może mu się to udać.
Polacy szybko zapomnieli, jakim fiaskiem i groteską było „wzmacnianie pozycji Polski” za rządów PiS, a rząd PO jest daleki od bycia najlepszym rządem na świecie. Duża część jego zwolenników, co media wytłumaczyły już chyba każdemu dziecku w Polsce, trzyma się przy nim tylko dlatego, że boją się rządów PiS-u.
Jeśli jednak w Niemczech podskoczą antypolskie nastawienia, i to chwilę przed jesiennymi wyborami (bo latem sezonowych pracowników będzie najwięcej) – Kaczyński może rozegrać niemiecką kartę.
A Polacy poddają się atmosferze histerii z zadziwiającą łatwością. Emocjonalne nelsony zakładane przez PiS polskiej opinii publicznej są na tyle skuteczne, że wielu Polaków naprawdę wierzy, że Polska jest niemiecko-rosyjskim kondominium, że gra Tuska w piłkę ma jakikolwiek wpływ na jakość jego rządów, że raport MAK jest „pluciem Polsce w twarz”, i że Tusk pojechał do Dolomitów lekceważyć Orła Białego. A rząd naprawdę musi się do tych bzdur odnosić.
PO zasługuje na krytykę, często na krytykę miażdżącą – ale musi to być krytyka merytoryczna, bo o tym, by była konstruktywna można już tylko pomarzyć, nie wspominając już o jakichś fanaberiach, jak rzeczowy dialog opozycji z rządem.
Tymczasem Jarosław Kaczyński nie ma nic przeciwko ciemnym tumanom pomówień o zdradę narodową, o zaprzedanie kraju Niemcom i Rosjanom, jego krytyka rządu polega na marszach z pochodniami pod Pałac Prezydencki, na śpiewaniu „racz nam zwrócić, Panie”. Na pytanie, dlaczego, zamiast krytykować z sensem i punktować kolejne wpadki rządu, przewodzi retoryce histerycznego bełkotu i buksuje w swoich okopach Św. Trójcy dwudziestoparoprocentowego poparcia, dobrej odpowiedzi nie ma.
Gdyby nie Leszek Balcerowicz, zapomnielibyśmy, że coś takiego, jak konstruktywna i merytoryczna krytyka.

Najśmieszniejsze jest jednak to, że ta artyleryjska krytyka Kaczyńskiego jest najnormalniej w świecie nieskuteczna. Przynosi PiS-owi takie same efekty na scenie krajowej, jak na międzynarodowej. Jeśli za pomocą dywanowych, niemerytorycznych ataków na Tuska nie udało się PiS-owi odrąbać mu zdrowej części poparcia na przykład podczas afery hazardowej, znaczy to, że Polacy są – to prawda – na histerię podatni, ale jeśli przychodzi co do czego wolą tych, z którymi można się dogadać, niż tych, którzy na każde zdanie odpowiadają „pomidor”, czyli w tym wypadku „niebywała zdrada”, „niebywały skandal”, „niebywały brak moralnych praw do rządzenia”, „niebywała podłość” i tak dalej.
Jeśli jednak niemieckie brukowce zaczną pisać o Polakach tak, jak pisać potrafią, jeśli niemieccy kabareciarze zaczną wyśmiewać się z Polaków z takim wdziękiem, z jakim potrafią się wyśmiewać, jeśli w ten sposób poruszą w społeczeństwie niemieckim ten jakże łatwy do poruszenia antypolski spust – mogą pomóc Kaczyńskiemu w jego parciu do powrotu do władzy.


5 komentarzy do “Powód, dla którego PiS może wygrać wybory”

  1. 1 Obserwator, 26 marca:

    Powyższy artykuł jedynie utwierdza mnie w przekonaniu, że dla Polski nie ma żadnej alternatywy jeśli chodzi o nadchodzące wybory. Z tymi źle, z tamtymi jeszcze gorzej.
    Najgorsze jest to, że ciężko wskazać, z którymi będzie gorzej.

  2. 2 Makarena, 29 marca:

    tak głosójcie na PO jusz POkazali jak wyglonda ortografia, geografia, a woda ma to rze wpada do bautyku, czysz to nie bul? 🙂 a gdzierz ta woda miałaby wpadać
    a ludziska wierzą w te códa tuskowe i reszty brygady

  3. 3 Grzegorz, 29 marca:

    Ciekawe, ile z tych artykułów w zagranicznych gazetach i czasopismach zostało napisane przez polskich dziennikarzy, których często te media zatrudniają do pisania o Polsce.

    Przecież wielu dziennikarzy nie wahało się pisać bardzo źle o Polsce, byleby tylko zaszkodzić PiS.

  4. 4 Danuta Madeyska, 30 marca:

    Makareno najdroższy! Nieszczególny z ciebie cyngiel. Twoja prowokacja jest szyta tak grubymi nićmi, że tylko kompletny idiota na niej się nie pozna. Pozdrawiam ozięble
    D. M.

  5. 5 Karateka, 28 kwietnia:

    „- Jakieś dziesięć lat temu Niemcy byli przekonani, że Polacy zajmują się głównie kradzieżami niemieckich samochodów „–> są za ślepieni swoim zdaniem na temat stereotypu Polaków a nie widzą tego że dają sobie ukraść auto z własnego podwórka jak jakieś nie dorobione małpy a na temat jarusia i jego pisdowskich wyznawców nie będę się wypowiadał 😛